maandag, september 24, 2007

Roddelmanagement



Daarjuist heb ik mij toch even verslikt in mijn muesli. In het Nieuwsblad stond een verslag van een onderzoek van het Amerikaanse adviesbureau Steelcase.

De laatste weken ben ik immers opnieuw in actie geschoten met mijn onderzoek voor mijn masterproef "Strategisch informatiemanagement als voorwaarde voor een goed bestuur". Druk bezig met processen uit te tekenen, concepten te ontwerpen en Informatiestromen en -opslag zo formeel mogelijk in kaart brengen.

En nu besluit Chris Congdon van Steelcase dat de informele circuits misschien nog belangrijker zijn. Roddelen, in het Engels klinkt het wat genuanceerder : water-cooler conversations, blijkt bedrijven enorm vooruit te helpen.

“The way news travels at work – both formally and informally – is fascinating to watch,” said Chris Congdon, manager of corporate marketing for Steelcase. “Every workplace has the person or persons who know the scoop, at Steelcase we call those people hubs, and others that have the ability to grant access to people or information in the office; these are gatekeepers. Knowing who these people are and how information flows within an organization grants great insight for management and can be leveraged for increased productivity through space planning.”
(bron : http://www.steelcase.com/na/steelcase_examines_water_cool_News.aspx?f=25782)

Ik wist dat roddelen, of houden we het op koffie-klets, in grote organisaties belangrijk is voor de sociale cohesie en de integratie van nieuwkomers, maar dat deze informele informatiecircuits ook hun meerwaarde hebben voor de formele informatiedoorstroming in grote organisaties is voor mij nieuw.

Toch sluit dit aan bij bepaalde managementprincipes, zoals het concept van "skip levels", waarbij het topmanagement op gezette tijden op lagere echelons even zijn opwachting maakt om misverstanden te voorkomen die zouden ontstaan door een te lange communicatieketen. Herinner je het spelletje uit je kindertijd : een zin doorfluisteren in een kring kinderen en dan lachen met het uiteindelijke resultaat.

Ook het principe van de "onmiddellijke communicatie" sluit hier bij aan. Ongenoegen en verwarring is in organisaties vaak een gevolg van de late formele communicatie van de directie. Het nieuws heeft dan al vaak in gekleurde vorm de werknemers bereikt via de "water-cooler conversations" (toch een mooi woord ;-) ).

Deze informele informatiestromen integreren in het informatiemanagement (maar hoe begin je er aan, iemand een suggestie ?) van een organisatie lijkt me dan ook nuttig omdat het inzicht biedt hoe informatie doorstroomt en de verspreiders van die informatie zijn ideaal om feedback te leveren.

Een ander verhaal wordt het natuurlijk wanneer deze roddels een virtueel leven beginnen te leiden. Denk maar aan persoonlijke blogs van werknemers en interne communities. Dit zorgt er voor dat het enerzijds controleerbaarder (en sanctioneerbaarder) wordt, maar dat ook de kans op externe lekken vergroot. Een interne community, afgesloten van de buitenwereld, waar werknemers desgewenst ook anoniem commentaar kunnen geven, is misschien een deel van de oplossing.

Maar of het plezierig is om een nieuwe discussie op het forum te zien verschijnen met als titel : "DE DIRECTEUR IS EEN ZAK !" ...,

woensdag, september 19, 2007

Een echt virtueel museum


Een vrachtwagen reed zich gisteren klem in de smalle straatjes van de Brugse binnenstad. Kon hij maar vliegen zoals de avatars in SecondLife...

Na mijn bericht over virtueel Brugge en virtuele musea ging ik, gedreven door mijn niet-aflatende jongensachtige nieuwsgierigheid, op zoek naar een echt virtueel museum.
En ik vond wat ik voor ogen had: een volledig virtueel museum waar je door wandelt en de kunstwerken in detail kan bekijken: Virtueel Museum Arabesk
Het duurde even voor ik de plugin aan de praat kreeg, maar het is de moeite waard. Of het nu om een exacte kopie van een bestaand gebouw gaat of een virtuele ruimte is uiteraard niet belangrijk. De beleving van het rondwandelen door een zaal blijft toch iets bijzonders.
Het moet wel gezegd dat in de 2D-wereld de weergave van de kunstwerken nog net iets beter is. Kijk bijvoorbeeld eens naar de (roundshot)beelden van het Pier Pander Museum.


Als iemand nu nog even in SL voor mij die musea wil bouwen...

Bibliotheek2.0 in de achtertuin



Gisteren was ik een hele dag te gast bij de provincie Oost-Vlaanderen om er een vorming te geven voor de plaatselijke bibliothecarissen. De zaal zat twee maal afgeladen vol, maar ik ben wel zo bescheiden om dat niet enkel aan de vorming te wijten. Netwerken lijkt immers geen loos begrip te zijn voor de Oost-Vlaamse bibliothecarissen, de sfeer was dan ook joviaal.

Er was nog wat tijd over en Joris, bibliotheekconsulent van de provincie, stelde in alle bescheidenheid enkele nieuwe functies voor van het provinciale bibliotheeksysteem "Ovinob". Terwijl op Informatie 2007 vooral met buitenlandse voorbeelden gegoocheld werd, ligt (de aanzet van) Bibliotheek2.0 in onze achtertuin. Achter Ovinob zit misschien iets te weinig gezonde arrogantie, maar des te meer daadkracht.

Om het enthousiasme van het Oostvlaamse bibliotheekteam te schetsen : vrijdag een leuke Web2.0 tool gezien op Informatie 2007, maandagmorgen stond een eigen versie reeds op hun site : de covers van pas binnen gebrachte boeken in de Oost-Vlaamse bibliotheken worden in real-time op de gemeenschappelijke catalogus getoond. Ook een mash-up ontbreekt niet op hun site : een kaart toont alle bibliotheken en van verschillende ook of ze op dit moment open zijn of nog open zullen gaan. Een mash-up eens niet gebaseerd op Google-maps, maar op de GIS (geografische informatiesystemen).

Leners die inloggen (je moet daarvoor wel een bibkaart hebben uit Oost-Vlaanderen) kunnen waarderingen (sterretjes) geven aan boeken. Er wordt gewerkt met attenderingen. Digitale lenerssuggesties worden verzameld voor de hele provincie, zodat die een statistische meerwaarde krijgen.

Dit zijn misschien wat leuke spielereien, maar de demonstratie van hun collectiemanagementinstrumenten was zeer verbluffend. Bekijk eens als voorbeeld het "dashboard" van Zele en klik door op de grafieken. Fenomenale functionaliteiten !

Hou ze in het oog, in Oost-Vlaanderen voltrekt zich een stille revolutie.

zondag, september 16, 2007

Informatie 2007 : een korte terugblik



Alexander en ik hebben twee zware dagen achter de rug. Informatie 2007 was weer even slopend als het interessant was. Alexander hield 4 (vier !) presentaties waaronder één met mij over Web2.0. De zaal was afgeladen vol en de temperatuur was broeierig. Toch is ze in goede aarde gevallen, vermoeden we, getuige immers de zeer leuke reacties achteraf.

Onze presentatie vind je trouwens op slideshare.



Ik had helaas geen tijd om de andere presentaties te volgen omdat ik de stand van Maarifa op de beurs moest bemannen. Ondermeer de keynote van Peter Hinsen en de presenaties van Eva Simon (bibliotheek 2.0) en Eppo van Nispen tot Sevenaer (Dok.info) had ik graag gevolgd. Maar gelukkig, vooruitziend als ik was, hielp ik de VVBAD enkele maanden geleden bij het opzetten van hun podcasten van die en vroegere presentaties. De komende dagen stem ik af op Radio VVBAD.

Op de beurs zelf was het een grote, maar aangename drukte : veel (oud-)bekenden, klanten en geïnteresseerden zijn langsgekomen. Of mensen die onder het motto "Informatiemanagement : een harde noot om kraken ?" een walnootje kwamen inslaan. Folders te weinig, iets wat we weten voor de toekomst. Ik deelde mijn standplaats met Jan Van Vaerenbergh van Landmark Libraries, een ervaring die voor herhaling vatbaar is. Het was een leuke en aanvullende samenwerking. We maken al plannen voor een volgende beurs ...


De vermoeidheid van verschillende korte nachten speelde mij na de beurs wel parten : stem kwijt (mijn kwebbel heeft in die twee dagen niet stil gestaan).

Je vindt trouwens nog enkele foto's op Picasaweb.

woensdag, september 12, 2007

Een tweede leven voor Brugge

van onze redacteur ter plaatse
Dit weekend opent Brugge haar virtuele variant op SecondLife. Het bedrijf Metacon heeft mijn geliefde stad met haar prachtige gebouwen en straten virtueel nagebouwd. Dat is makkelijk, nu moet ik de deur niet meer uit om mijn bewonderende blik over het marktplein te laten ronddwalen.
De dood van SecondLife als marketing-instrument is al vaak aangekondigd. Dat maakt dit ambitieus project net zo merkwaardig. Zijn het vijgen na pasen of wordt het toch een succes?
Misschien wel. Want als marktplaats voor online handel en informatieverspreiding is SecondLife op dit ogenblik nu wel niet echt ideaal. Maar de onheilsprofeten gooiden het kind met het badwater weg. SecondLife is eigenlijk begonnen als een spelletje. Even ontsnappen aan de dagelijkse realiteit en rondzwerven als de ideale man/vrouw. En daar is zo'n virtueel Brugge natuurlijk perfect op zijn plaats.
Kijk eens aan. Alvast een nuttige toepassing van virtuele werelden. Want stel je eens voor dat je in het virtuele Brugge het Groeningemuseum binnenstapt en rondwandelt door de zalen. Je klikt een schilderij aan en je kan inzoomen op het beeld tot je de craquelures ziet. De nodige informatie krijg je zo op je virtuele schoot geworpen.
Een aanzet van deze realiteit zag ik op deVirtuele Rondleiding van de Beeldbank Leeuwarden. Je loopt rond in een museumzaal en ziet de kunstwerken in hun context. Inzoomen op de schilderijen kan heel eenvoudig. Een kleine stap nog naar volledige virtuele musea. Waarom niet in SecondLife? Of een andere virtuele wereld...

bron: SecondLifeCrew

maandag, september 10, 2007

Over informatiestress en geldverspilling




Vandaag was ik in Leuven in opdracht van het VCOB om een workshop te verzorgen over "wieden in vertrouwen". De bedoeling was om een set principes en instrumenten aan te reiken om op een meer beleidsmatige manier te kunnen de-selecteren in de collectie. Zeker eens de krachtige federated search-tool uitproberen (bèta-versie) die moeten toelaten om de catalogi van de zogenaamde netwerk-bibliotheken, bibliotheken die samen een soort decentraal magazijn gaan vormen, te doorzoeken.

Toen het ging over de principes van het wieden dwaalde de discussie af naar de massaal toegezonden folders en periodieken van de verschillende overheden. Volgens de Vlaams-Brabantse bibliotheken wordt de overgrote meerderheid van die enveloppes, dozen en een enkele keer een volledige pallet ongeopend verticaal geklasseerd.

De meeste van de folders, jaarverslagen en periodieken beantwoorden aan geen enkele informatiebehoefte en dienen waarschijnlijk ter eer en meerdere glorie van de beleidsvoerders. Daar staat dan tegenover dat de website van de betrokken overheden de laatste jaren echt wel goed in elkaar zit zodat eventuele informatievragen veel sneller (eventueel met de hulp van bibliotheekpersoneel) op het internet gevonden wordt. Hoe het verschil tussen de pull- en push-stromen ook hier relevant kan zijn. Of het verschil tussen zinloze marketing en zinvolle informatie ...

maandag, september 03, 2007

ZIZO en SISO



Donderdag jl. was er op de Bibliotheekschool van Gent de startdag voor de docenten. Het was een gemoedelijke vergadering met de collega's. Iedereen had er zin in om er opnieuw eens in te vliegen. Voor mij was het een nieuwe stap in mijn professionele loopbaan : tot vorig schooljaar was ik een quasi voltijdse docent, maar vanaf 1 september heb ik de grote stap gezet als voltijds zaakvoerder. Voor de Bibliotheekschool was het ook een kleine mijlpaal : in juni studeerden de eerste graduaats-cursisten af in het nieuwe curriculum. Tijd dus voor een stand van zaken. Aan de docenten werd gevraagd om hun cursussen aan elkaar voor te stellen, om overlappingen, tekorten, ... te detecteren.

Omdat ik dit jaar de meeste vakken moet doorgeven, kreeg Eva van mij "Classificatiebouw" op haar boterham en hebben we het vak samen maar voorgesteld. Terwijl de voorstelling van de andere vakken rustig doorkabbelde, was er bij dit vak toch de aanzet van inhoudelijke discussie. Helaas hadden we niet de tijd om dat volledig uit te diepen, maar voor mij toch wel een reden om mijn argumenten op een rij te zetten.

De discussie draaide rond het behouden/opnemen in het vak van de classificaties SISO, UDC en ZIZO. UDC is een oude, zeer uitgebreide analytische classificatie die gebruikt wordt in wetenschappelijke bibliotheken of gespecialiseerde instellingen. SISO is een zeer klassieke, enumeratieve classificatie die gebruikt wordt in openbare bibliotheken in Vlaanderen en Nederland. ZIZO is dan weer een vrij recente classificatie die steeds meer gebruikt wordt in Vlaamse openbare bibliotheken als een gebruiksvriendelijk alternatief voor SISO. ZIZO staat voor "zonder inspanning zoeken" en is een ironische en taalkundige knipoog naar het toch vrij gecompliceerde SISO.


Dit leidt soms tot hilarische misverstanden in discussies met Nederlanders omwille van de verschillende uitspraak van de "S" en de "Z" in beide landen.


Vooral het feit dat ik sceptisch was om ZIZO, dat steeds populairder wordt in de openbare bibliotheken, intensief te trainen in het reeds krappe tijdsbestek van dit vak, zorgde voor wat controverse.
Met het gevaar om met de ZIZO-adepten (opnieuw) in de clinch te gaan, mijn ideeën :

ZIZO :
  • Is een schitterend systeem voor de OB !
  • Heeft misschien zijn nut om te leren gebruiken in de initiatie
  • Ik vind het niet nuttig om het te leren gebruiken in het graduaat (wel de filosofie/concept erachter te kennen), omdat :
    • het is een intuïtief en pragmatisch systeem, leert dus ook zichzelf aan
    • is enkel bruikbaar als plaatsingssysteem
    • is als classificatie zeer beperkt
    • heeft geen enkele didactische meerwaarde dan het systeem op zich en dus in zekere zin tijdverlies
    • ideaal om aan te leren op de werkvloer (in casu : de
      stage)

SISO en UDC :
  • zijn type-cases
  • leren de cursisten veel bij inzake de opbouw van een classificatie (ook door de tekortkomingen in beide systemen)
  • zijn een ideaal instrument om cursisten vertrouwd te maken met het passief gebruik van classificaties in het algemeen
    (dus wel een didactische meerwaarde), de meeste cursisten
    zullen in verschillende soorten werkvormen nog steeds vooral
    passieve gebruikers van classificaties zijn.


Invulling : ik heb het aandeel van SISO en UDC stelselmatig afgebouwd ten voordele van "classificatiebouw en -audit" (tiens, leuke titel voor een workshop, moet ik onthouden ;-) ), en was van plan om dit aandeel ook steeds kleiner te maken tot cases binnen het totale aandeel van de cursus. Maar beide systemen zijn wel nuttig om tot op zekere hoogte beheerst te worden door de studenten. Mijn stelling was steeds, zelfs als geen enkele bibliotheek SISO of UDC nog gebruikt, het nuttig is om die classificaties te behandelen. Zo was ik van plan, als ik wat tijd had, om de in de praktijk onbruikbare facet-classificatie van Ranganathan in de les wat uit te diepen, omwille van het visionaire karakter van dat systeem.

"Met SISO en UDC in de vingers kunnen ze elke classificatie aan." Ik was dan ook van plan om mijn "eeuwenoude" oefeningen te herwerken in functie van het doorgronden van de systemen ipv het hanteren/beheersen ervan.